Scheidingsangst of verlatingsangst is een hele gezonde ontwikkeling bij kinderen. Hoe ga je hier als ouder mee om? Het kan soms best zwaar zijn, het gevoel dat je kind de hele dag enorm aan jou plakt. ' Ga nou maar gewoon even die speeltuin in, mama zit echt hier hoor' . Sommige ouders doen enorm hun best om hun kindje vrij te laten zijn en te laten ervaren dat het echt wel goed is en dat papa en mama dichtbij zijn. Het is onderdeel van het hechtingsproces wat jouw kindje doormaakt. Jongere baby's zijn nog niet in staat om beelden op te roepen, waardoor ze het gevoel hebben dat de desbetreffende primaire hechting personen daadwerkelijk weg zijn. Het gescheiden worden van de ouder is alarmerend voor het kindje, want dit is de belangrijkste hechting persoon. Het hechten met jou staat op nummer 1 als overlevingstechniek. Daarnaast is het gedrag van papa en mama voorspelbaar en veilig. Als dit wegvalt, kan het stressvol zijn want er ontstaat onvoorspelbaarheid.
Dit is dus geen keuze, maar natuurlijk bepaald en heel gezond als jouw kindje deze ontwikkelingen doormaakt. Ieder gezond gehecht kindje zal een hoorbare of zichtbare reactie laten zien als er separatie plaats vindt met een primair hechting persoon (zoals huilen). Dit heeft een doel, dit gebeurt namelijk bij ieder zoogdier. Het doel is om de primaire opvoeder dichtbij te krijgen, een overlevingstechniek. Dit is dus geen bewust, manipulatief gedrag. Dit is bepaald door de natuur en een heel mooi mechanisme. Het maakt iets los in de ouder, want het huilen van jouw kindje vanwege de scheiding geeft geen prettig gevoel, het schuurt.
Ook met het naar bed gaan, vindt scheiding plaats. De weg naar slaap toe, kan extra lastig verlopen als jouw kindje in een pittige fase zit waar verlatingsangst en scheidingsangst een grote rol speelt. Hoe kan je dit makkelijker maken?
- Leg de focus op de relatie en de verbinding, en niet op de scheiding. Praat over het moment van elkaar weer zien. Dit wordt ook wel Bridging genoemd (Neufeld & Maté, 2013). Op die manier leer je jouw kind dat de verbinding er nog wel is, ook al zijn jullie niet fysiek bij elkaar. Je legt bruggetjes, tussen de scheiding en het weerzien. Hou bijvoorbeeld de deur van de slaapkamer op een kier, om de verbinding te benadrukken. Praat over wat jullie gaan doen, de volgende morgen. Zorg voor een foto op de kamer, of iets in bed met de geur van papa en mama.
- In zo'n lastige fase kan meer nabijheid nodig zijn. Dit kan bijvoorbeeld door meer contactslaapjes te laten plaats vinden, in de draagzak. Soms is het prettig als papa of mama er s avonds even bij zit, bij het in slaap vallen. Allerlei tools om het proces van de scheiding wat liefdevoller te laten verlopen, als dit even moeizaam is.
- Rituelen, routines en voorspelbaar handelen kan hier ook bij helpen. Dit zorgt voor veiligheid en zorgt ervoor dat jouw kindje gaat herkennen dat je weer terugkomt, dat het moment van hereniging in de ochtend weer komt. Dit wordt versterkt als het gedrag van papa en mama voorspelbaar is.
- Neem altijd afscheid, wees eerlijk en bereid jouw kindje voor. Dit sluit mooi aan bij voorspelbaar gedrag. Als jouw kleintje de separatie lastig vind, gaat het niet helpen om 'plots' weg te zijn, zodat het 'moeilijke' afscheid niet zal plaats vinden. Denk hieraan bijvoorbeeld bij het brengen naar Opa en Oma, of naar de opvang. Maak tijd voor het afscheid en leg uit, wanneer kom je weer terug en zien jullie elkaar weer. Als het negatieve ervaringen op doet, dat papa of mama plots weg was, dan zal dit niet helpend zijn. Het moet erop kunnen vertrouwen dat het afscheid plaats vindt en dat het weet dat je weggaat. Ook al is dit niet makkelijk.
- Rommel nog even op de gang. Hierdoor hoort jouw kleintje dat je nog dichtbij bent en voelt het nog die verbinding. Sommige kindjes vallen hier heerlijk op in slaap.
- Toon begrip en push niet. Het is geen karaktertrek of manipulatief gedrag. Het hoort volledig bij het hechtingsproces en ieder kind maakt dit in een bepaalde mate mee. Dus 'vecht' er niet tegen als ouder en probeer het te omarmen. Het is een fase die ook weer overgaat.
- Zit jouw kindje in een moeilijke fase als het om scheidingsangst gaat, hou hier dan rekening mee. Laat het niet te vaak logeren, als dit niet nodig is of vanuit het belang van opa en oma. Als dit voor jouw kindje op dit moment echt even geen pretje is, is het ook helemaal oké om daar even mee te wachten of om dit uit te stellen.
Succes,
Ooit komt er een moment dat je terug verlangt naar deze tijd....
Jasmijn
Pippeloentje
